چکیده
دستگاه فرز چیست؟ معرفی انواع دستگاه فرز و کاربردهای آن
دستگاه فرز (Grinding machine) :
یکی از ابزارهای برقی به شمار میرود که بهمنظور تراشکاری، حکاکی، پولیش کردن، شکل دادن و بسیاری موارد دیگر طراحی شده است . کاربردهای وسیع و فراگیر بودن روند فرزکاری باعث شده تا انواع گوناگونی از این ابزار طراحی و تولید شود. در مجموع این ابزار از یک دیسک ساینده تشکیل میشود که به عنوان یک ابزار برش دهنده عمل میکند. سطح زبر و سخت این دیسک، سطح کار را میساید و شکل مورد نظر را ایجاد میکند . دستگاه فرز با هدف شکل دادن و صیقلی کردن سطوح و اجسامی طراحی شده که کیفیت بالا و سختی کمی دارند. این دستگاه در اصل یک فرآیند صاف و صیقلی کردن را انجام میدهد که با سمباده کشیدن و تراشیدن، شکل نهایی را روی فلز ایجاد میکند. یکی از اساسیترین کاربردهای دستگاه فرز، تراشیدن و حذف حجم بالای فلزات از سطح کار است . دستگاه فرز میتواند گرمای زیادی ایجاد کند؛ به همین دلیل بهمنظور جلوگیری از افزایش دمای قطعهی کار، حفظ ثبات قطعه و بروز حادثه، از خنک کننده استفاده میشود . از دستگاه فرز در صنایع برق، مهندسی، اتومبیل و بسیاری دیگر استفاده میشود .
انواع دستگاه فرز :
- سنگ رومیزی
این دستگاه که روی میز کار یا پایهی ثابت قرار میگیرد، از یک موتور مرکزی با دو دیسک سایشی در دو طرف خود برخوردار است. این دستگاه برای تراشیدن و شکل دادن طراحی شده و عمدتا برای تغییر شکل متهی ابزارها و ساختن یا تعمیر کردن ابزارهای مختلف استفاده میشود. از دیگر کاربردهای این فرز میتوان به از بین بردن خوردگی و زنگزدگی، تیز کردن ابزارها و فرزکاری فلز، سنگ، لوله و چوب اشاره کرد . سنگ رومیزی که یکی از دستگاههای فرزکاری قوی محسوب میشود، معمولا سرعتی معادل ۳۵۰۰ دور در دقیقه (RPM) دارد. دیسکهای این ابزار در ابعادی بین ۵ تا ۱۰ اینچ ساخته میشوند. مجهز بودن به دو دیسک باعث میشود که بتوانید دو مدل دیسک را برای کارهای مختلف روی آن نصب کرد.
- فرز سمباده
مدل سمبادهی دستگاه فرز درواقع یک فرآیند ماشینی است که برای صاف و صیقلی کردن فلز و مواد دیگر با مقاومت بالا طراحی شده است؛ این فرآیند به کمک یک نوار با پوشش سایشی انجام میشود. فرزکاری به روش نواری یک روند چندمنظوره است که کاربردهای فراوانی دارد؛ از جملهی این کاربردها میتوان به صیقل داددن، شکل دادن، حذف خوردگیها و پوسیدگیهای فلز و پولیش کردن اشاره کرد.
- فرز سیلندری یا استوانهای
دستگاه فرز سیلندری در چند مدل تولید میشود که یکی از رایجترین آنها دستگاه تراشکاری است. مدل سیلندری این ابزار در برخی مدلها با چندیدن چرخ فرزکاری عرضه میشود. در این مدلها، قطعهی کار چرخانده میشود و به سمت دیسکها هدایت میشود تا یک شی استوانهای ایجاد شود. این ابزار بهطور گستردهای در تولید اجسامی با دقت بالا کاربرد دارد که از جملهی آنها میتوان به میلهها، انواع لوله، بلبرینگ و بسیاری دیگر اشاره کرد.
- فرز سطحی
یکی از رایجترین انواع فرز سطحی، دستگاه سیانسی است. این دستگاه از دیسک ساینده، میز چرخان و گیرهی نگهدارنده تشکیل شده است. این گیره قطعهی کار را در جایگاه خود محکم نگه میدارد و دیسکها روی میز چرخان، شکل مورد نظر را روی آن ایجاد میکنند.
- فرز سنگبری با آب
این دستگاه برای فرزکاری، تراشیدن و صیقل دادن به سنگ و کاشی تولید شده که برای جلوگیری از شکستن و آسیب دیدن سنگ و کاشی از آب استفاده میکند. در این دستگاه فرز معمولا از سنگ فرزی استفاده میشود که در پایان کار، سطح صاف و صیقلی را ایجاد میکند. این دستگاه در ابعاد کوچکتری نیز تولید میشود که برای مصارف گوناگونی کاربرد دارد . نوع دیگری از این دستگاه نیز تولید شده که بدون آب کار میکند. فرز سنگبری ساده و فرز آهنگری از انواع دیگر دستگاههای فرزکاری هستند که ظاهر تقریبا یکسانی دارند، اما همانطور که از نام آنها مشخص شده، مخصوص فرزکاری سنگ و آهن طراحی شدهاند. برندهایی مثل آنکور، اینهل و آ.ا.گ مدلهای گوناگونی از فرز سنگبری و آهنگری را تولید میکنند.
- فرز انگشتی
این نوع فرز در ابعاد کوچکتری ساخته میشود و برای تراشیدن و صیقلی کردن اجسام گرد مثل لولههای فلزی کاربرد دارند. علاوه بر این در کارهایی مثل شکل دادن، حکاکی کردن و نجاری نیز استفاده میشوند . فرزهای انگشتی معمولا با سرعتی معادل ۲۷۰۰۰ دور در دقیقه (RPM) میچرخند. این میزان سرعت در مقایسه با انواع بزرگتر فرزها بیشتر است، اما گشتاور کمتری دارد. RPM بالا و گشتاور پایین برای کارهای ظریفتر مناسب است. فرز انگشتی یک ابزار برقی است؛ درحالیکه مدلهای قویتر دستگاه فرز معمولا با فشار بالای هوا کار میکنند . یکی از ویژگیهای فرز انگشتی، دیسکهای سایشی است که قابلیت تعویض را دارند. میتوان دیسکها، متهها و انواع سمبادههای مختلف را به این ابزار متصل کرد که برای کارهایی مثل حکاکی، تراشکاری، صیقلی کردن و پولیش دادن استفاده میشوند. عملکرد این قسمت از فرز انگشتی مشابه دریلهاست که میتوان متههای گوناگون را در سهنظام دریل قرار داد .